بازسازی دفتر وکالت نیماد ، دفتر مماس

در دل تهران، و در جایی از آن که ازدحام، آلودگی، ترافیک و صدای سرسام آور ماشین‌ها و موتورها در بیشترین مقدار خود قرار دارد، دفتر وکالت نیماد در نهایت سکوت و آرامش در حال فعالیت و رقم زدن دورانی جدید برای یک بنای اصیلِ قدیمی و زیبا است. بنایی در بافت قدیمی تهران و متعلق به دهه ۳۰ شمسی و ابتدای دوران پهلوی دوم که روزگاری منزل ویلایی اشخاص محترمی بوده است و گویی در جایی خارج از این شهر و هیاهوی داخل آن قرار دارد. شواهد یافت شده حین بازسازی به ما نشان داد که حتی بنای قدیمی تری (احتمالاً حوالی دهه ۱۰) در محل فعلی وجود داشته است؛ و بنای کنونی حداقل طی یک مرحله از سمت جنوب (حیاط) مقداری گسترش پیدا کرده و بخش هایی نظیر بالکن، اتاق های جنوب غربی و مهمانخانه سابق (اتاق جلسات فعلی) اضافه و یا به وسعت‌شان افزوده شده باشد.

پس از وقوع انقلاب و با خروج صاحبان اولیه از کشور، بنا به یک شرکت تآسیساتی واگذار شده و نزدیک به چهار دهه تبدیل به دفتر و انبار شرکت مذکور می‌شود؛ دورانی که در آن شدیداً به سوی تخریب و نابودی سوق پیدا می‌کند. در زمان مواجهه ما با بنا و انتقال مالکیت آن به مالک فعلی، ساختمان در وضعیت نیمه مخروبه و دارای فرسودگی شدید و خرابی های نسبتاً زیاد در بخش های مختلف نظیر نازک کاری، تاسیسات، نماهای خارجی، بازشوها و … بود. همسایگی ها نیز بناهایی با شرایط مشابهی بوده‌اند که اکنون تعداد اندکی از آنها به شکل اولیه باقی مانده، و اغلب‌شان تخریب و با بناهای بلندمرتبه وغالباٌ بدون حیاط یا با حیاط بسیار کوچک جایگزین شده اند.

مهمترین ارزش های دریافتی از بنای اولیه، اصالت، هویت‌مندی و گفتمان مدرن آن در کنار نمای نوستالژیک آجر بهمنی، سازه فلزی پیشرو در زمان خود به همراه طاق ضربی، حیاط دلباز با چند اصله درخت سرو قدیمی و برخی تزئینات دست ساز و منحصر بفرد نظیر نرده جانپناه بالکن بود.

خواسته‌های اصلی کارفرمای پروژه از طراحان، بازطراحی حیاط به منظور برگزاری برخی دورهمی های کانون وکلاء، بازسازی مدرن داخلی و خارجی بنا، ایجاد سه دفتر کار مجزا با استقلال کامل نسبت به یکدیگر، ایجاد عایق صوتی میان فضاهای داخلی جهت حفظ محرمانگی مذاکرات میان وکیل و موکلان، بهره گیری زیاد از عناصر کتابخانه ای و استفاده از رنگ‌های تیره در طراحی داخلی بود.

ایده اصلی طراحان پروژه، برآورده کردن خواسته ها و نیازهای کارفرما (مدرن سازی) در عین حفظ حداکثری و تآکید بر اصالت و قدمت بنا بود. از اینرو بخش جدید حیاط (نشیمن) به صورت کاملاً مدرن و بدون واسطه در کنار عناصر با اصالت اولیه جانمایی شد، و از همین ایده (همنشینی بخش های مدرن و اصیل در کنار یکدیگر و کنتراست زیاد میان آنها)، به عنوان ایده اصلی بازطراحی و بازسازی فضاهای داخلی و نمای کوچه استفاده شد؛ تا زبان طراحی خارج بنا، عیناٌ به داخل پروژه و نمای ورودی سمت کوچه نیز گسترش پیدا کند.

در بازسازی پروژه تلاش شد تا کمترین دخل و تصرف ممکن در نمای اصلی پروژه و نحوه نورگیری و محل استقرار و اندازه بازشوهای بنای اولیه اتفاق بیافتد. عناصر تزئینی منحصربفرد نظیر نرده های جانپناه بالکن، کاملاً حفظ، ترمیم و مجدداً در همان جا و نقاط دیگری از پروژه به کارگرفته شد. نحوه جانمایی و گردش پلکان اولیه به دلیل نرسیدن به تراز بام، و اشغال زیاد فضای لابی و فضای بالای سر درب ورودی دارای ایراد بود؛ در نتیجه طراحـان با انتقال پلکـان جدید از گـوشه شمـال غربی به محل سابق پاسـیو (در آکس شمالی-جنوبی پلان) و اضافه کردن اسکای-لایت به سقف آن، علاوه بر رفع ایرادات مذکور، به نورگیری بهتر فضای میانی (که درنتیجه تخریب ملک مشابه شمالی و حیاط آن منجر به کور شدن پاسیو این بنا شده بود) کمک نمودند.