ساختمان مسکونی ادن | شرکت مهندسان مشاور فراطرح شرق
موقعیت، ایران، مشهد
معمار: افشین خسرویان
تیم طراحی: نفیسه شجاع، ادیب ذبیحی، نیلوفر شجاع، محدثه حسنی
مساحت: ۲۸۰۰ مترمربع
جوایز: منتخب مرحله نیمه نهایی جایزه معمار ۹۷
عکس: مهدی وقاری
سال آغاز پروژه: ۱۳۹۴
سال اتمام پروژه: ۱۳۹۷
ایده پردازی و طراحی پروژه ساختمان مسکونی ادن زمانی صورت گرفت که معماری به شدت تحت تأثیر جریان های فکری ایجاد “نماهای رومی” و به کاربردن المان ها و ترکیب بندی های کلاسیک قرار گرفته بود. با توجه به قیمت های منطقه ای و ساکنین منطقه، استفاده از این نوع نما ها به جریانی کاملا رقابتی تبدیل شد.
یکی از دغدغه های موجود در معماری معاصر ایران که مرتبط با مباحث فرهنگی است و نمود آن در شهر مشهد بیش تر از سایر مناطق دیده می شود، ایجاد حریم خصوصی توسط پنجره ها است. بدین صورت که این پنجره ها گاهی توسط سه لایه پرده بسته می شوند که این خود باعث وارد آسیب هایی به بهره بردار و همچنین فضای معماری می شود. بنابراین این خود به چالشی برای طراحان تبدیل شد و آن ها به دنبال ارائه راه حلی برای این مشکل که پرده ها بواسطه ی این که مانع ورود نور به فضای داخل و بهره مندی از چشم انداز فضای بیرون می شوند، بودند.
بار اصلی این اندیشه را تراس ها، بخشی از نشیمن و همچنین حمام های شیشه ای که در نمای اصلی ساختمان جا گرفته اند، به دوش می کشند. به این صورت که بازی نور و سایه و پر و خالی تیغههای عمودی در طرح، بدون اشراف از سمت واحدهای مشرف به بنا، باعث می شود تا افراد در داخل منزل از چشم انداز های کوهستانی جنوبی مشهد بهره مند گردند و همچنین نور خورشید در طول روز به فضای داخلی بتابد و حس زنده بودن را به این ساختمان مسکونی بیافزاید.
تراس های کاربردی در میان آشپزخانه و نمای اصلی ساختمان قرار گرفته و به فضایی نیمه خصوصی برای ایجاد تعامل تبدیل شده و همچنین از محرکهای طبیعی چون نور و آفتاب، باد، بو و غیره بهره مند می گردند. این تعامل بصری در دیواره معبر اصلی و ورودی ساختمان نیز با یک محور فضای سبز که از پیادهرو تا انتهای پروژه در فضای باز، نیمهباز و بسته به ترتیب تعاریف متفاوتی به خود میگیرد نیز برقرار میباشد. این فضای سبز از طبقه همکف آغاز شده و در بخش هایی از پروژه ادامه می یابد.
چالش موجود دیگر در پروژه که طراحان با آن ها مواجه بودند، رعایت ضابطه شهرسازی ۴۵ درجه با همسایههای جانبی بوده که به علت استفاده از حداکثر فضای قابل ساخت بود. توده هایی که در این حریم فرضی شکل گرفته شدند، علاوه بر ان که نمایی پویا برای این ساختمان ایجاد می کردند، پاسخی برای این چالش نیز به حساب می آمدند. در نتیجه برای کاهش هزینه های موجود در ساخت و ساز، طراحان از برش های سنگ در سایز آجرهای سنتی استفاده کردند که در کنار چوب نمایی جذاب را ایجاد می کند.