Search
Close this search box.
Search
تبیین تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم اروپا بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (با تأکید بر دورۀ پهلوی)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

  • پریچهر معافی غفاری 1 
  •  
  • سیمون آیوازیان  2 
  •  
  • شیدا خوانساری 3

1 پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

2 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

باغ نظر (ماهنامه)

دوره 18، شماره 105
اسفند 1400
صفحه 19-32

بیان مسئله: جریان‌های هنری و معماری به عنوان دو مقولة همسان به‌طور مستمر در طول تاریخ با هم همگام بوده و بر یکدیگر تأثیر گذاشته‌اند. در پی شکل‌گیری جریان‌های هنری از اواسط سدة 19 م. در اروپا و آمریکا آثار پدیدارشده و مکتب‌های فکری مرتبط با آنها سبب ایجاد تحولات شگرف در هنرها از جمله معماری از دهة 1940 به بعد در ایران شده است. احتمالاً شاخص‌ترین جریان‌های هنری که اثرات آن بناهای دوران معاصر را برجسته کرده است، تأثیر جریان‌ هنری اکسپرسیونیسم بر معماری دورة پهلوی بوده است؛ عصری که معماری و هنرهای نوین در یک راستا بوده‌اند. قاعدتاً تأثیرگرفتن معماری معاصر ایران از هنرهای نوظهور نشانگر ضرورت این مطالعه است.
هدف پژوهش: هدف از این پژوهش، بررسی نقش جریان هنری اکسپرسیونیسم در معماری معاصر ایران و شناسایی الگوهای معماری اکسپرسیونیسم و بازیابی آنها در بناهای اداری-خدماتی ایران است.
روش پژوهش: پس از بررسی میدانی، نمونه‌هایی موردی انتخاب و سپس با ابزار مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسناد به روش تاریخی-تفسیری، به بررسی و تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم بر معماری معاصر ایران در دورة پهلوی پرداخته شد و یافته‌های این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی ارائه شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد مؤلفه‌های سبک اکسپرسیونیسم در هرسه بعد عینی، عملکردی و کالبدی در بناهای اداری-خدماتی دورة پهلوی قابل مشاهده است و ظهور مؤلفه‌های عینی، نسبت به دو مؤلفة دیگر شاخص‌تر بوده است. پارامترهای پرکاربرد این سبک معماری در بناهای اداری-خدماتی ایران عبارت‌اند از: پلان‌های ساده و اغلب کشیده در امتداد بنا، ترکیب‌بندی متقارنِ نما، سقف شیروانی، فرم ایوان‌ها، تقسیم‌بندی عمودی نما، ریتم مشخص نما با پنجره‌های مستطیل‌شکل و کشیده و طارمی‌های تزیینی.

عنوان مقاله [English]

The Impact of European Expressionism Art Movement on the Architecture of Administrative-Service Buildings in Iran during the Pahlavi Era

نویسندگان [English]

  • Parichehr Maafi Ghafari 1 
  •  
  • Simon Ayvazyan 2 
  •  
  • Sheida Khansari 3
1 Ph.D. Student of Architecture, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2 Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.

چکیده [English]

Problem statement:The art and architectural movements, which represent two relevant categories, have been permanently presented together throughout history and affected by each other concurrently. Following the formation of the artistic currents, from the middle of the 19th century onwards in both the European countries and the United States, frequent artworks have emerged. Therefore, the pertinent schools of thoughts have led to specific changes in the art fields, including the architecture in Iran from the 1940s onwards. Probably, the most prominent artistic currents that affected the buildings of contemporary time was the influence of the expressionist current of art on the architecture of the Pahlavi era; an era in which architecture and modern art were moving forward in the same direction. The influence of contemporary Iranian architecture on newfound arts indicates the necessity of this research study.
Research objective: The purpose of this study is to investigate the role of expressionism art current in contemporary Iranian architecture, and to identify the expressionist architectural patterns and their representation in Iranian administrative-service buildings.
Research mthod:Following the completion of the field observation, the case studies were selected, and then relying on the library data and reviewing the reliable documents, the effect of expressionism art flow on contemporary Iranian architecture was evaluated in the Pahlavi era by using a historical-interpretive method. This is followed by the analytical descriptive method to represent the research findings.
Conclusion: The results indicate that the components of expressionism style in all three aspects of ‘objective’, ‘functional’ and ‘physical’ dimensions are presented in the administrative-service buildings during the Pahlavi era. In this regard, the emergence of objective components appeared to be more significant than the other two components. The most frequently used architectural aspects of this artistic style in administrative-service buildings in Iran include: the simple and often elongated plans along with the building, the symmetrical facade composition, the gable roof, the specific form of porch, the vertical partition of the facade, the distinctive rhythm of the facade with rectangular and elongated windows, and finally the decorative balusters designs (ṭāramī).

کلیدواژه‌ها [English]

  • European Expressionist Art current 
  •  
  • Iranian Administrative-Service Building 
  •  
  • Contemporary Iranian Architecture (Pahlavi Era) 
  •  
  • Expressionist Architecture
افشار مهاجر، کامران. (1391). هنرمند ایرانی و مدرنیسم. تهران: دانشگاه هنر.
باور، سیروس. (1388). نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران. تهران: فضا.
بانی مسعود، امیر. (1388). معماری معاصر ایران؛ در تکاپوی بین سنت و مدرنیته. تهران: هنر معماری قرن.
بانی مسعود، امیر. (1390). معماری غرب؛ ریشه‌ها و مفاهیم. تهران: هنر معماری قرن.
پاکباز، رویین. (1379). دایره المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر.
جهانبگلو، رامین (1380). ایران و مدرنیته؛ مجموعه گفتگو. تهران: گفتار.
حبیبی، سید محسن. (1385). شرح جریان‌های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
حقیر، سعید. (1387). سبک شناسی آرت نوو در معماری معاصر ایران. هنرهای زیبا، (35)،‌ 63-73.
دمارتینی، النا و پرینا،  فرانچسکا. (1392).  هزار سال معماری جهان: راهنمای مصور (ترجمة آبتین گلکار). تهران:‌ هنرمعماری قرن.
داد، سیما. (1371). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.
میرصادقی، میمنت. (1385). واژه‌نامة هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز.
طبیبی، سید جمال‌الدین؛ ملکی، محمدرضا و دلگشایی، بهرام. (1395). تدوین پایان‌نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی. تهران: فردوس.
کامل‌نیا، حامد و حقیر، سعید. (1395). نظریة مدرنیته در معماری. تهران: دانشگاه تهران.
کیانی، مصطفی. (1393). معماری دورة پهلوی اول؛ دگرگونی‌ اندیشه‌ها؛ پیدایش و شکل‌گیری معماری دوره بیست ساله (1299-1320. تهران:‌ مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
کریپا، ماریا آنتونیا. (1387). آنتونی گائودی (1852-1926) از طبیعت به معماری (ترجمة الناز رحیمی). تهران: هنر معماری قرن.
محمدزاده، محمد نادر. (1385). یادگار ماندگار (نقشة بناهای تاریخی استان قزوین). قزوین: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری.
محمدزاده تیتکانلو، حمیده. (1378). مفهوم سبک اکسپرسیونیسم. تهران: مؤسسة پژوهش‌های فرهنگی و هنری مولیان جم.
نادری، عزت‌اله و سیف نراقی، مریم. (1385). روش‌های تحقیق در علوم انسانی. تهران: بدر.
مختاری طالقانی، اسکندر. (1390). میراث معماری مدرن ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
انصاری، حمیدرضا. (1395). تحلیلی بر معماری معاصر ایران. تهران: سبزان.
رجبی، پرویز. (1355). معماری ایران در عصر پهلوی. تهران: دانشگاه ملی ایران.
پاکدامن، بهروز. (1376). نگاهی کوتاه به شیوه‌ها و گرایش‌های معماری در تهران. تهران: روشنگران.
 
Kennedy, S. M. (2015).  Expressionist art and drama before, during, and after the Weimar Republic. (Unpublished Master’s thesis). Portland State University, USA.
Sharp, D. (1966). Modern Architecture and Expressionism. London: Longmans.

صاحب امتیاز:  پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
مدیر مسئول:  دکتر سید امیر منصوری
سردبیر:  دکتر احمد پوراحمد
دوره انتشار:  ماهنامه
شاپا چاپی:  1735-9635
شاپا الکترونیکی:  2251-7197


جامعه معماران ایران
نوع متریال
انتخاب
نوع متریال
نوع پروژه
انتخاب
نوع پروژه
طراحی داخلی ساختمان یوتاب آتلیه معماری مهسا دوانیان

طراحی داخلی ساختمان یوتاب | آتلیه معماری مهسا دوانیان

طراحی داخلی ساختمان یوتاب | آتلیه معماری مهسا دوانیان موقعیت: ایران ، شیراز ، خیابان قدوسی شرقی ، تلخداش، نبش کوچه 13 معماران : مهسا دوانیان همکاران طراحی: اردوان دانشی نوع تأسیسات/ نوع سازه: شوفاژ و اسپیلت، اسکلت فلزی مساحت/ زیربنا: مساحت کل:2500 متر مربع مساحت واحد مورد نظر: 250

ادامه مطلب »

مجتمع اداری خرسند | گروه طراحی عرش

مجتمع اداری خرسند | گروه طراحی عرش موقعیت : ایران ، تهران معمار : گروه طراحی عرش مساحت : 1400 متر مربع سال : 2009 هشدار! تمامی اطلاعات پروژه و توضیحات، از زبان طراح محترم پروژه و تمام حقوق مادی و معنوی طرح مطعلق به ایشان می باشد. شهر تهران

ادامه مطلب »

ویلای مهرشهر | دفتر معماری هوبا طرح

ویلای مهرشهر | دفتر معماری هوبا طرح موقعیت: ایران ، کرج معمار: هومن بالا زاده مساحت: 330 متر مربع سال: 2016 عکس: بابک طوسی پور ، دید استودیو ، پویه نوریان ، پرهام تقیوف کارفرما: شرکت آپتوس ایران مدیر پروژه: محسن کاظمی فرد فاز 2: داریوش قربانی تصویر سه بعدی:

ادامه مطلب »

ساختمان اداری-تجاری مدرن پلازا | توسعه پایدار هزاره سوم

ساختمان اداری-تجاری مدرن پلازا | توسعه پایدار هزاره سوم موقعیت: ایران،تهران معمار: توسعه پایدار هزاره سوم تیم طراحی: بابک مظاهریون، علی اصغری، مهدی دانشور طراحی سازه: بابک مظاهریون، پیمان شیخی اجرا: بابک مظاهریون، علی اصغری عکس: محمدحسن اتفاق ساختمان اداری-تجاری مدرن پلازا هشدار! تمامی اطلاعات پروژه و توضیحات، از زبان

ادامه مطلب »

بازسازی نمایشگاه مبلمان رست | دفتر طراحی استاک

بازسازی نمایشگاه مبلمان رست | دفتر طراحی استاکموقعیت: ایران، شیرازمعماران: علی سوداگران، نازنین کازرونیانتیم طراحی: محمدامین زند شاهوارناظر پروژه: علی سوداگرانسه بعدی: نوشین حیدرجانمساحت: ۳۵۰ مترمربعسال آغاز پروژه: ۱۳۹۶سال اتمام پروژه: ۱۳۹۷ هشدار! تمامی اطلاعات پروژه و توضیحات، از زبان طراح محترم پروژه و تمام حقوق مادی و معنوی طرح

ادامه مطلب »
کارخانه‌ی بتن کندوان نوشهر جامعه معماران ایران

کارخانه‌ی بتن کندوان نوشهر | پدرام شایگان

کارخانه‌ی بتن کندوان نوشهر ، پدرام شایگانموقعیت: ایران، مازندران، نوشهر، آباندانکمعمار مسئول: پدرام شایگانتیم طراحی: شرکت طراحی و معماری شایگان گستر شمالطراحی و معماری داخلی: پدرام شایگان کارفرما: امید شایگان مجری: پدرام شایگاننورپردازی: علی گرجیمهندس تاسیسات: دکتر محمدی مهندس سازه: ایمان ابراهیمی نوع سازه: بتنی و فولادیمساحت زمین: 8100 مترمربعمساحت زیربنا: 1583

ادامه مطلب »

همکاری گرامی!
با تشکر از ارسال اطلاعات، به استحضار می‌رساند پس از بررسی فرم ارسالی، در صورت نزدیک بودن معیارهای طرفین، با شما تماس خواهیم گرفت. با آرزوی موفقیت و حضورتان در کنار ما.