ساختمان مسکونی چپیره | دفتر معماری بایو دیزاین
موقعیت: ایران، دزفول
معماران: حسین حلاج، آرش ضیاء
مساحت: ۹۶۰ مترمربع
اجرا: محمد ارجمند، محسن هندی زاده
نورپردازی: امیر سخایی
مهندس سازه: محسن هندی زاده
عکس: محمدحسن اتفاق
سال: ۱۳۹۹
مهمترین ایده های طراحی ساختمان حاضر توجه به زمینه، هماهنگی فرهنگی و در نظر گرفتن دیدگاهی جدید به الگوهای معماری بومی بافت شهر بود. ساختمان مسکونی چپیره در یکی از مناطق شهر دزفول واقع شده است.
همانطور که طراحان بدان اشاره می کنند، این منطقه به عنوان شهر آجر شناخته می شود – شهری که دارای بافتی تاریخی غنی از آجر کاری، عناصر و تزئینات آجری است. بنابراین، اساسی ترین قسمت کار استفاده مناسب از رویکرد زمینه ای در طراحی بوده است. در همین راستا چندین بازدید از مناطق قدیمی شهر دزفول و بررسی فرهنگ مردم منطقه انجام شد.
الگوهای معماری بومی مانند سابات، ایوان ورودی، آجرهای مشبک، به ویژه روی سقف ها و پنجره ها، حفظ حریم خصوصی در نما و داخل ساختمان، ترازبندی کوچه ها (چپیره) و لایه های آجر در قسمت های کنسول شده، از جمله الگوهایی بودند که بیشتر در طراحی مورد توجه قرار می گیرند.
مورفولوژی و شکل زیگورات بافت تاریخی به سمت رودخانه یکی از ایده های طراحی بوده است. الگوی آجرهای مشبک، که در گذشته در لبه های سقف برای ورود به نسیم خنک رودخانه و در عین حال حفظ حریم خصوصی در فضای بام محل زندگی خانواده در شب های بهار و پاییز استفاده می شده است، به روشی جدید برای پوشش تراس های ساختمان معرفی شده است.
چپیره، نام پروژه: چاپیره یا گوشه سازی به عنوان یک راه حل بومی در معماری ایران شناخته می شود. از آنجا که این پروژه به صورت دو گوشه در یک سایت واقع شده است، بنابراین روش چپیره که در بسیاری از کوچه های بافت قدیمی شهر دزفول دیده می شود – از گوشه ای به مدل جدید الگوبرداری شده است در کوچه، و کل قسمت کنسول شده ساختمان توسعه یافته است.
همچنین، کلمه “چپیره” به معنای انتخاب جامعه است و به نظر می رسد نام مناسبی برای این ساختمان مسکونی باشد. آجرهای همسان به صورت کمربندی در اطراف ساختمان و به شکل جمجمه اجرا می شوند تا در نهایت یک کل منسجم تشکیل شود.