Search
Close this search box.
Search
تبیین تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم اروپا بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (با تأکید بر دورۀ پهلوی)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی

نویسندگان

  • پریچهر معافی غفاری 1 
  •  
  • سیمون آیوازیان  2 
  •  
  • شیدا خوانساری 3

1 پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

2 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

باغ نظر (ماهنامه)

دوره 18، شماره 105
اسفند 1400
صفحه 19-32

بیان مسئله: جریان‌های هنری و معماری به عنوان دو مقولة همسان به‌طور مستمر در طول تاریخ با هم همگام بوده و بر یکدیگر تأثیر گذاشته‌اند. در پی شکل‌گیری جریان‌های هنری از اواسط سدة 19 م. در اروپا و آمریکا آثار پدیدارشده و مکتب‌های فکری مرتبط با آنها سبب ایجاد تحولات شگرف در هنرها از جمله معماری از دهة 1940 به بعد در ایران شده است. احتمالاً شاخص‌ترین جریان‌های هنری که اثرات آن بناهای دوران معاصر را برجسته کرده است، تأثیر جریان‌ هنری اکسپرسیونیسم بر معماری دورة پهلوی بوده است؛ عصری که معماری و هنرهای نوین در یک راستا بوده‌اند. قاعدتاً تأثیرگرفتن معماری معاصر ایران از هنرهای نوظهور نشانگر ضرورت این مطالعه است.
هدف پژوهش: هدف از این پژوهش، بررسی نقش جریان هنری اکسپرسیونیسم در معماری معاصر ایران و شناسایی الگوهای معماری اکسپرسیونیسم و بازیابی آنها در بناهای اداری-خدماتی ایران است.
روش پژوهش: پس از بررسی میدانی، نمونه‌هایی موردی انتخاب و سپس با ابزار مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسناد به روش تاریخی-تفسیری، به بررسی و تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم بر معماری معاصر ایران در دورة پهلوی پرداخته شد و یافته‌های این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی ارائه شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد مؤلفه‌های سبک اکسپرسیونیسم در هرسه بعد عینی، عملکردی و کالبدی در بناهای اداری-خدماتی دورة پهلوی قابل مشاهده است و ظهور مؤلفه‌های عینی، نسبت به دو مؤلفة دیگر شاخص‌تر بوده است. پارامترهای پرکاربرد این سبک معماری در بناهای اداری-خدماتی ایران عبارت‌اند از: پلان‌های ساده و اغلب کشیده در امتداد بنا، ترکیب‌بندی متقارنِ نما، سقف شیروانی، فرم ایوان‌ها، تقسیم‌بندی عمودی نما، ریتم مشخص نما با پنجره‌های مستطیل‌شکل و کشیده و طارمی‌های تزیینی.

عنوان مقاله [English]

The Impact of European Expressionism Art Movement on the Architecture of Administrative-Service Buildings in Iran during the Pahlavi Era

نویسندگان [English]

  • Parichehr Maafi Ghafari 1 
  •  
  • Simon Ayvazyan 2 
  •  
  • Sheida Khansari 3
1 Ph.D. Student of Architecture, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2 Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.

چکیده [English]

Problem statement:The art and architectural movements, which represent two relevant categories, have been permanently presented together throughout history and affected by each other concurrently. Following the formation of the artistic currents, from the middle of the 19th century onwards in both the European countries and the United States, frequent artworks have emerged. Therefore, the pertinent schools of thoughts have led to specific changes in the art fields, including the architecture in Iran from the 1940s onwards. Probably, the most prominent artistic currents that affected the buildings of contemporary time was the influence of the expressionist current of art on the architecture of the Pahlavi era; an era in which architecture and modern art were moving forward in the same direction. The influence of contemporary Iranian architecture on newfound arts indicates the necessity of this research study.
Research objective: The purpose of this study is to investigate the role of expressionism art current in contemporary Iranian architecture, and to identify the expressionist architectural patterns and their representation in Iranian administrative-service buildings.
Research mthod:Following the completion of the field observation, the case studies were selected, and then relying on the library data and reviewing the reliable documents, the effect of expressionism art flow on contemporary Iranian architecture was evaluated in the Pahlavi era by using a historical-interpretive method. This is followed by the analytical descriptive method to represent the research findings.
Conclusion: The results indicate that the components of expressionism style in all three aspects of ‘objective’, ‘functional’ and ‘physical’ dimensions are presented in the administrative-service buildings during the Pahlavi era. In this regard, the emergence of objective components appeared to be more significant than the other two components. The most frequently used architectural aspects of this artistic style in administrative-service buildings in Iran include: the simple and often elongated plans along with the building, the symmetrical facade composition, the gable roof, the specific form of porch, the vertical partition of the facade, the distinctive rhythm of the facade with rectangular and elongated windows, and finally the decorative balusters designs (ṭāramī).

کلیدواژه‌ها [English]

  • European Expressionist Art current 
  •  
  • Iranian Administrative-Service Building 
  •  
  • Contemporary Iranian Architecture (Pahlavi Era) 
  •  
  • Expressionist Architecture
افشار مهاجر، کامران. (1391). هنرمند ایرانی و مدرنیسم. تهران: دانشگاه هنر.
باور، سیروس. (1388). نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران. تهران: فضا.
بانی مسعود، امیر. (1388). معماری معاصر ایران؛ در تکاپوی بین سنت و مدرنیته. تهران: هنر معماری قرن.
بانی مسعود، امیر. (1390). معماری غرب؛ ریشه‌ها و مفاهیم. تهران: هنر معماری قرن.
پاکباز، رویین. (1379). دایره المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر.
جهانبگلو، رامین (1380). ایران و مدرنیته؛ مجموعه گفتگو. تهران: گفتار.
حبیبی، سید محسن. (1385). شرح جریان‌های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
حقیر، سعید. (1387). سبک شناسی آرت نوو در معماری معاصر ایران. هنرهای زیبا، (35)،‌ 63-73.
دمارتینی، النا و پرینا،  فرانچسکا. (1392).  هزار سال معماری جهان: راهنمای مصور (ترجمة آبتین گلکار). تهران:‌ هنرمعماری قرن.
داد، سیما. (1371). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.
میرصادقی، میمنت. (1385). واژه‌نامة هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز.
طبیبی، سید جمال‌الدین؛ ملکی، محمدرضا و دلگشایی، بهرام. (1395). تدوین پایان‌نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی. تهران: فردوس.
کامل‌نیا، حامد و حقیر، سعید. (1395). نظریة مدرنیته در معماری. تهران: دانشگاه تهران.
کیانی، مصطفی. (1393). معماری دورة پهلوی اول؛ دگرگونی‌ اندیشه‌ها؛ پیدایش و شکل‌گیری معماری دوره بیست ساله (1299-1320. تهران:‌ مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
کریپا، ماریا آنتونیا. (1387). آنتونی گائودی (1852-1926) از طبیعت به معماری (ترجمة الناز رحیمی). تهران: هنر معماری قرن.
محمدزاده، محمد نادر. (1385). یادگار ماندگار (نقشة بناهای تاریخی استان قزوین). قزوین: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری.
محمدزاده تیتکانلو، حمیده. (1378). مفهوم سبک اکسپرسیونیسم. تهران: مؤسسة پژوهش‌های فرهنگی و هنری مولیان جم.
نادری، عزت‌اله و سیف نراقی، مریم. (1385). روش‌های تحقیق در علوم انسانی. تهران: بدر.
مختاری طالقانی، اسکندر. (1390). میراث معماری مدرن ایران. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
انصاری، حمیدرضا. (1395). تحلیلی بر معماری معاصر ایران. تهران: سبزان.
رجبی، پرویز. (1355). معماری ایران در عصر پهلوی. تهران: دانشگاه ملی ایران.
پاکدامن، بهروز. (1376). نگاهی کوتاه به شیوه‌ها و گرایش‌های معماری در تهران. تهران: روشنگران.
 
Kennedy, S. M. (2015).  Expressionist art and drama before, during, and after the Weimar Republic. (Unpublished Master’s thesis). Portland State University, USA.
Sharp, D. (1966). Modern Architecture and Expressionism. London: Longmans.

صاحب امتیاز:  پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
مدیر مسئول:  دکتر سید امیر منصوری
سردبیر:  دکتر احمد پوراحمد
دوره انتشار:  ماهنامه
شاپا چاپی:  1735-9635
شاپا الکترونیکی:  2251-7197


جامعه معماران ایران
نوع متریال
انتخاب
نوع متریال
نوع پروژه
انتخاب
نوع پروژه

خانه آبسرد (خانه سفید شماره دو) | فیروز فیروز

خانه آبسرد (خانه سفید شماره دو) | فیروز فیروز موقعیت: ایران، تهران، دماوند ، آبسرد معمار: فیروز فیروز کارفرما: سیروس شفیع زاده سازه (طراحی، اجرا) : فرهاد گرمچی تیم طراحی: نوشین عطروش، هلنا قنبری، علی قدیانی، گلناز لک، نازنین ستایش، بهاره کمالی سال : 1393 کاربری : مسکونی، ویلایی مساحت

ادامه مطلب »

ساختمان مسکونی ستاره گلستان | مهندسان مشاور معماری و مرمت زندیگان

ساختمان مسکونی ستاره گلستان | مهندسان مشاور معماری و مرمت زندیگان موقعیت: ایران، تهران معمار: محمدرضا نیک بخت تیم طراحی: شهریار قاسمی، هاله تمدن نژاد، شقایق ابریشمی، شهرزاد شهنام، شهرزاد نیک بخت مساحت: ۹۲۸۰ مترمربع مدیر پروژه: بیتا برنا معماری داخلی و دکوراسیون: بیتا برنا، شهرزاد نیک بخت مدیر گروه

ادامه مطلب »

کپر گرمسیری | Laurent Troost Architectures

مشخصات به فارسی مشخصات به انگلیسی مشخصات به فارسی معماران : Laurent Troost Architecturesزیربنا : 100 متر مربعسال: 2021 عکس ها: جوآنا فرانچا برندهای استفاده شده: Rio Negro Ceramics، Di Carbone، Flora Eto، Rainbird کارفرما: باستان شناسی Muiraquitãنویسندگان: لوران تروستتیم پروژه: لوران تروست، اینگرید مارانیو، راکل برزیل طراحی منظر: هانا

ادامه مطلب »

مجموعه غذایی تچرا | دفتر طراحی وارتا و همکاران

مجموعه غذایی تچرا دفتر طراحی وارتا و همکاران مجموعه غذایی تچرا | دفتر طراحی وارتا و همکاران موقعیت: ایران، شیراز معماران: محمد وارسته، رزا تبادار، شبنم محمدی تیم طراحی: پیمان تحقیقی مساحت: 350 مترمربع عکس: آرش خواجه اختران سال: 1400 کارفرما: محسن فخرپور همکاران: پارسا عابد ، امین رضایی هشدار!

ادامه مطلب »
خانه حاشیه جامعه معماران ایران

خانه حاشیه | حسین نمازی

خانه حاشیه ، حسین نمازی موقعیت: ایران، کرج، مهرشهر، خیابان صد غربی معمار مسئول: حسین نمازی تیم طراحی: مرضیه مهران فر، مهدی عرب عامری تاسیسات مکانیکی: شهریار زرینی، احمد زرینی تاسیسات الکتریکی: ابراهیم شمس الهی اجرا: گرا استودیو گرافیگ: امیر مسعود دریکوند طراح سه بعدی: مرضیه مهران فر کارفرما: علیرضا

ادامه مطلب »

همکاری گرامی!
با تشکر از ارسال اطلاعات، به استحضار می‌رساند پس از بررسی فرم ارسالی، در صورت نزدیک بودن معیارهای طرفین، با شما تماس خواهیم گرفت. با آرزوی موفقیت و حضورتان در کنار ما.