بیمارستان چشم پزشکی نور البرز | میر احسان حسینی

بیمارستان چشم پزشکی نور واقع در جهانشهر کرج، شعبه‌ی مجموعه بیمارستان های نور در استان البرز می‌باشد که ساختمان فعلی آن در سال 1392 با عنوان کلینیک به بهره برداری رسیده است. احساس نیاز شدید این استان به چنین کاربری درمانی به کمک بهره گیری از کادر مدیریتی و پزشکی مجرب، دلیل تغییر وضعیت مجموعه از کلینیک به بیمارستان در بازه زمانی محدود 4 ساله بود. از همین رو زیر ساخت‌های موجود آن زمان پاسخگوی حجم مراجعه کنندگان نبود. لذا در سال 1398 ساختمان مجاور تحت عنوان طرح توسعه به ساختمان قبلی ملحق شد. سیاست اصلی مجموعه در تعریف پروژه حاضر مبتنی بر ایجاد فضایی با کیفیت جهت رفاه حال مراجعه کنندگان و پرسنل بوده است. اهمیت این موضوع زمانی نمایان می شود که در تعریف عملکرد پروژه هیچگونه کاربری درمانی در راستای اضافه شدن تعداد بیمار مراجعه کننده به مجموعه دیده نشده است و فضاها صرفا جهت تامین رفاه بیمار و همراه او می باشد. در اجرای این مجموعه با توجه به محدودیت‌ها و قوانینی که در بیمارستان‌ها میبایست رعایت شوند، نیاز به طراحی دیتیل های خاص که پاسخگوی آن‌ها باشند، بود. لذا با صرف دقت و زمان قابل توجه، دیتیل های متعدد که مختص به این بیمارستان بوده طراحی و در مجموعه استفاده شده است.

ساختمان حاضر شامل سه طبقه و یک پیلوت بوده که به طور کامل بازسازی و با تغییر کاربری از مسکونی به درمانی به خدمت رسانی مشغول است. عملیات بازسازی و طراحی آن توسط تیم فنی بیمارستان صورت پذیرفته که از طراحی تا اجرا مدت زمان 6 ماه صرف شده است. از نکات حائز اهمیت در طراحی این مجموعه نحوه‌ی ارتباط مجموعه‌ی جدید با ساختمان وضع موجود بود. شیب منطقه و اختلاف ارتفاعی ساختمان‌های مجاور، ارتباط بین آن‌ها را به عنوان چالشی مهم در طراحی مطرح تبدیل کرده بود. سهولت دسترسی بخش‌های مختلف و جوابگویی به عملکرد مجموعه با توجه به اهمیت دسترسی کاربری‌های درمانی به خصوص در بیمارستان نور با تعداد عمل جراحی به طور میانگین 200 عدد در روز، از مهم‌ترین عوامل طراحی و اجرای طرح توسعه بود. با توجه به محدودیت فضایی و نیاز مبرم مجموعه به سطح اشغال بیشتر و همچنین به منظور ایجاد خوانایی هر چه بیشتر، راه پله‌ی ساختمان جدید تخریب و از راه پله‌ی ساختمان وضع موجود با تغییرات صورت گرفته به صورت مشترک استفاده گردید. کاربری های تعریف شده در طبقات پروژه حاضر هم جنس طبقات ساختمان وضع موجود بوده و در جهت تکمیل ارئه‌ی خدمات مطلوب به بیمار و همراه او بوده است. میزان رضایتمندی از طرح توسعه در کیفیت ارائه خدمات در نظر سنجی های گرفته شده در بیمارستان به صورت مشهود قابل بررسی است.
طبقه‌ی سوم این مجموعه به بخش بستری اختصاص یافته است. در گذشته بستری تنها در طبقه‌ی سوم ساختمان موجود جای داشت که با توجه به کمبود فضا، بیمارها به صورت 4 تا 8 نفره در یک اتاق درمان می‌شدند. اما با اضافه شدن بخش جدید اتاق های 1، 2 و 3 نفره به کمک بخش قدیمی آمده است. جهت رسیدن به ایده و سیاست اصلی اجرای این پروژه و ارتقای سطح خدمات دهی به بیمارها، اتاق‌ها به صورت خصوصی و نیمه خصوصی دیده شده که در آن‌ها ضمن ایجاد حریم بیمار، با استفاده از درب‌های با متریال شیشه روزنه هایی برای ایجاد امکان دید از استیشن پرستاری به اتاق ها میسر شده است. به دلیل عبور زیاد برانکارد، عرض درب‌ها با حداکثر مقدار در نظر گرفته شده است. با در نظر گرفتن نوع بازشوی کشویی تمامی عرض درب قابل استفاده است. گفتنی است با دیتیل خاصی که برای پوشاندن استراکچر درب های ریلی طراحی شده است، به استثنای شیشه هیچ المان دیگری قابل رویت نیست. قابل شستشو بودن دیوارها تا ارتفاعی معین از قوانین بیمارستانی است که برای رسیدن به همچین قابلیتی با توجه به متریال‌های موجود بازار، محدودیتی در استفاده از متریال ایجاد می شد. لذا دیتیل درنظر گرفته شده به صورتی است که در دیوارها تا ارتفاع 120 سانتی متر فرو رفتگی ایجاد گردید که این فضا با شیشه سکوریت شده پوشش داده شد. استفاده از متریال شیشه در حفظ سادگی فضا کمک شایانی کرده است. یکی از المان‌های طراحی داخلی موجود در بخش، میز استیشن پرستاری است. در طراحی این میز از شیشه ای با برچسب های مختلف در دو طرف که ترکیبی متفاوت نسبت به شیشه‌های معمولی ایجاد کرده است، استفاده شده. این ترکیب پس از آزمون و خطاهای بسیار بدست آمده و رنگ آرامش بخشی را وارد بخش کرده است که منتج به ایجاد حس آرامش در بیماران می شود سقف استیشن پرستاری با ارتفاعی بیشتر نسبت به باقی فضاها طراحی شده که در این فضا پنجره هایی تعبیه شده است. دیوارها و ارتفاع از کف این پنجره ها با توجه به موقعیت جغرافیایی ساختمان طوری طراحی شده که در بدترین حالت گرمای تابستان، خطی به عرض حداکثر 15 سانتی متر نور وارد فضا می شود. در مقابل در فصل زمستان نور بیشتری اجازه ورود به فضا را دارد که این نور فضای آسایش طبیعی را فراهم می کند. همچنین نور طبیعی در فضا موجب سرزندگی فضا و ایجاد نشاط در پرستارها می شود.

در طبقه‌ی دوم واحد اداری مجموعه بیمارستان جای داده شده است. در گذشته واحدهای اداری شامل مالی حسابداری، بیمه، اسناد پزشکی، بایگانی، فناوری اطلاعات و کارپرداز و کارگزینی در طبقات زیرزمین و طبقات ساختمان وضع موجود به صورت پراکنده استقرار داشتند. این امر موجب پرت رفت و آمد و استفاده بی مورد از آسانسور میشد. همچنین ارتباط واحدهای اداری با طبقه دوم ساختمان موجود که مدیریت در آن واقع شده نیز به این رفت و آمد اضافه می‌کرد. در طرح جدید با استفاده از موارد فنی و بهره گیری حداکثری از سطح اشغال کلیه واحدهای اداری در این طبقه جای داده شد. متراکم بودن فضا برای پرسنل، لزوم وجود پارتیشنی که فضا رو به صورت باز جلوه دهد را بیش از پیش نمایان می کرد. لذا با بررسی پارتیشن های موجود در بازار این نتیجه حاصل شد که برای رسیدن به همچین فضایی میبایست پارتیشنی شفاف با دیتیلی ساده همراه با استحکام کافی طراحی شود. در نتیجه پارتیشن های شیشه ای با استراکچر آهنی به صورت کاملا پیش ساخته طراحی و توسط اکیپ اجرایی پروژه به اجرا رسید در کنار این فضای متراکم اداری ، فضایی مخصوص استراحت و ایجاد تعامل بین پرسنل دیده شده است. در این فضا که کنار آبدارخانه واقع شده، میزی با تلفیق باکس چوب و صفحه شیشه ای طراحی شده است.با قوانین وضع شده در واحد ادری، پرسنل موظف هستند ساعتی در روز را به این فضا آمده و مشغول صرف چای و میان وعده شوند و از فضای کار فاصله بگیرند.